Het land en de rivieren
Om ten behoeve van de binnenvaart de verbinding Antwerpen-Parijs, oftewel de Schelde-Seine route te vernieuwen, worden er in België en Frankrijk bruggen vervangen en verhoogd, vaargeulen verdiept, oevers verlegd en kades vernieuwd. Ook waar de Schelde door de gemeente Wetteren stroomt is dat het geval. De oude passerelle, die de twee delen van de gemeente verbond, diende vervangen te worden door een nieuwe die voldoet aan de eisen van grotere doorvaarhoogte.
Wetteren aan de Schelde
De nieuwe fietsbrug in Wetteren werd gepland in het verlengde van het koor van de St. Gertrudiskerk en het marktplein. De keuze daarvoor heeft alles te maken met de ambitieuze nieuwe ontwikkeling van Wetteren aan de Schelde. Het is een complex dat ook het nieuwe gemeentehuis huisvest en dat stedelijke allure aan het centrum van Wetteren geeft. Bovendien keert deze nieuwe oeverbebouwing niet alleen het stadje naar de rivier toe, door de ongebruikte zone achter de kerk te activeren, hij verbindt ook de twee delen van Wetteren op een plaats met veel verblijfskwaliteit. Wie over de nieuwe brug lopend of per fiets de Schelde oversteekt wordt vanuit het rivierenlandschap opgetild en door een verhoogde poort naar het hart van Wetteren geleid.
De toren en de pyloon
Het ontwerp dat architectenbureau ZJA voor de fietsbrug leverde, berust op twee basisgedachten. Ten eerste dat de brug functioneel en visueel een verbinding legt met het centrum van Wetteren, dat hoofdzakelijk gedomineerd wordt door de St. Gertudiskerk met zijn opvallend hoge middenschip en 65 meter hoge toren. En ten tweede, dat de rivier zelf, die bij Wetteren in langzame, sierlijke bochten door het landschap stroomt, zo ruimtelijk en vrij mogelijk blijft.
Dat resulteerde in een stalen tuibrug, met een bijna 50 meter hoge pyloon, die als een witte schaduw van de kerktoren licht achterover leunt in de bocht van de rivier en het brugdek met vier robuuste tuien overeind houdt. De oprit naar de brug is lang, maakt een ruime bocht en biedt zo een schitterend zicht op het landelijk gebied, de rivier en Wetteren. Meteen vanaf de Overschelde-oever domineert de ruimtelijke ervaring om zeven meter boven de rivier en kades naar het marktplein en de kerk te worden gebracht.
Een fietsbrug als verbindend element
De fietsbrug bij Wetteren heeft een ontwerp dat het contrast gebruikt om een verbinding te leggen. De bakstenen van de kerk en de bakstenen van het nieuwe complex aan de oever zijn op elkaar afgestemd, net als het silhouet van de daken. De volumes zijn hoog en breed, de tussenruimtes smal en lang.
De brug is een volume dat licht en rank wil zijn. De pyloon is een tegenpool van de kerktoren en nadrukkelijk anders. Sterk genoeg om voetgangers en fietsers over de rivier te tillen, maar vooral dienstbaar om de open ruimte te beleven, het meeste te halen uit de beweging hoog over straat en rivier. Een afgeslankt dek, de lichte kleuren van de lange comfortabele trappen en de aanbrug met zijn op minimale breedte ontworpen kolommen en de spectaculaire bocht ondersteunen die ervaring. Nieuw en oud, licht en donker, staal en steen, stedelijk en landelijk, land en water, de fietsbrug bij Wetteren smeedt de tegengestelden op een sierlijke manier aaneen.
Architect: ZJA
Opdrachtgever: De Vlaamse Waterweg
Aannemer: THV BAM Contractors Aelterman
Ingenieursbureau: SBE
Staalbouwer: Aelterman
Landschapsarchitect: OKRA Landschapsarchitecten
In gebruikname: 2018
Foto's: OKRA Landschapsarchitecten, Marc Van Wezemael en Wesley Poelman
Project: #674
