09.10.2018
ZJA Zwarts & Jansma Architecten heeft met het ontwerp van de Zandhazenbrug, spoorbrug Muiderberg, de Nationale Staalprijs 2018 Infrastructuur gewonnen. De Nationale Staalprijs, de tweejaarlijkse prijs voor inspirerende toepassingen van staal in bouwprojecten, is op 3 oktober uitgereikt tijdens de Staalbouwdag bij Tata Steel in Velsen Noord.
De Zandhazenbrug is de grootste spoorboogbrug van Nederland en één van de grootste van Europa. Bovendien is de brug het grootste en zwaarste object dat ooit in Nederland over de weg is verplaatst en de eerste spoorbrug die in S640 hoge sterkte staal is uitgevoerd. De brug overspant de nieuwe A1 met 16 rijstroken in één keer zonder tussensteunpunten. De ontwerpopgave was het realiseren van een ranke, slanke, luchtig ogende brug, waarvan de kleur en vormgeving niet te veel de aandacht zouden opeisen.
Bijzonder integraal doordacht ontwerp
De jury over de Zandhazenbrug: “De samenwerking tussen architect, constructeur en staalconstructiebedrijf heeft geleid tot een bijzonder integraal doordacht ontwerp voor alle eindgebruikers. De boogbrug is tegelijkertijd opvallend en onopvallend door een terughoudende detaillering en slanke uitvoering. Door in één keer de meervoudige rijbanen te overspannen zonder hinderlijke tussenpijlers, is de veiligheid verhoogd en het aanzicht en doorzicht een plezier.”
De boog versus het dek
ZJA heeft in het architectonisch ontwerp een zichtbaar onderscheid gemaakt tussen de twee hoofdonderdelen van de brug: de boog versus het dek. De bogen bepalen het beeld uit de verte, het dek is daaraan ondergeschikt. De gekozen architectonische vormgeving, met een helder onderscheid in kleur tussen de bogen en de hoofdligger, vestigt de aandacht in de eerste instantie op alleen de boog. Pas in tweede instantie, bij voortgaande benadering, verschuift de aandacht naar het slanke dek tussen de bogen. De boog en diagonalen van de brug hebben een lichte kleur, die enigszins wegvalt tegen de grijze Hollandse luchten. De hoofdliggers hebben juist een donkere kleur, die enigszins wegvalt tegen de kleur van de omgeving.
Opdrachtgever: Rijkswaterstaat
Architectuur: ZJA Zwarts & Jansma Architecten
Constructief ontwerp: Iv-Infra
Hoofdaannemer: SAAone
Staalconstructeur: Victor Buyck
Photographs: Dutch Road Movies, Vliegveld Hilversum, Rijkswaterstaat
