12.10.2016
De Wintrack hoogspanningsmasten hebben de Nationale Staalprijs 2016 gewonnen in de categorie Industrie. De stalen Wintrack-mast, die voor het eerst is ingezet bij het project Randstad 380 kV-ring, is ontworpen door ZJA in samenwerking met DNV-GL in opdracht van TenneT. De nieuwe masten zijn rank en minimalistisch vormgegeven en spreken in elk opzicht een andere vormentaal dan de oude vakwerkmasten. Het slanke ontwerp en de kleurstelling van de Wintrack zorgt voor een minimale impact op het landschap en de leefomgeving. Daarnaast heeft de hoogspanningsmast een 60% kleinere magneetveldzone dan de conventionele masten.
Juryrapport
De jury over de Wintrack: "De Wintrack is een juweel binnen zijn typologie en doordacht op alle bezwaren van zijn voorgangers, die al een eeuw lang zijn gemorst in ons landschap. Dankzij de ronde staalconstructie domineert de mast minder dan zijn voorouders en mag deze gezien worden als aanwinst voor het openbare domein en een schoolvoorbeeld van productontwikkeling. Nader onderzoek naar het dynamisch gedrag heeft geleid tot een lichte aanpassing van de ophanging, waarmee de oude trillingsproblemen zijn opgelost. De architect hield vast aan de esthetische uitgangspunten, en dat is dan ook af te lezen. Een terechte winnaar."
Slanke masten met een gereduceerd magnetisch veld
De Wintrack bestaat uit twee palen, waaraan de hoogspanningsdraden worden opgehangen. De slanke en spits toelopende pylonen staan op het oog los van elkaar. Ze zijn minimalistisch qua ontwerp, waardoor de masten goed in diverse landschappen passen. De mast is bovendien onderhoudsarm dankzij de gladde structuur. “We hebben geprobeerd de mast weg te ontwerpen”, zegt architect Rein Jansma. “Met zijn ronde, gladde, tapse vorm valt hij weinig op. Maar hij gaat vooral de verrommeling van het landschap tegen, omdat het een integraal ontwerp is.”
Het Wintrackconcept bestaat uit duo‘s van masten, vandaar de term „bi-pole“, waarbij de dradenbundels (geleiders) tussen de palen, boven elkaar worden vastgezet. De masten hebben geen brede armen waaraan de geleiders naast elkaar hangen, zoals bij de huidige vakwerkmasten het geval is. De hoogspanningsdraden hangen dichter bij elkaar dan bij bestaande hoogspanningsmasten. Daardoor ontstaat langs de route van de hoogspanningsverbinding een veel smaller magnetisch veld.
De Nationale Staalprijs, de tweejaarlijkse prijs voor inspirerende stalen bouwprojecten, werd dit jaar uitgereikt tijdens de Staalbouwdag in de Kromhouthal in Amsterdam.
Foto: TenneT
