Langs de A9, ten zuiden van Alkmaar staat het stadion van de voetbalclub AZ. Het in 2007 opgeleverde stadion is ontworpen door het architectenbureau ZJA en daarbij is gewerkt met twee basis-principes. Het eerste was om alle verschillende groepen gebruikers (toeschouwers op de tribune, in de skyboxen, de thuisploeg, de gasten, de pers, de scheidsrechters enz) hun eigen looproutes en ruimtes te geven. Ze zijn aan elkaar gekoppeld waar dat nodig is, zoals bij de horeca, de lounges en de fanshops. Het tweede principe was dat het stadion voor iedere stoel de optimale zichtlijn levert. Iedere stoel is gericht op de middenstip. De betonnen elementen van de tribune zijn gebogen en plooien zich in een ovaal rond het veld. Het is echt een voetbaltheater. De tribunes staan dicht op het veld. De meeste zitplaatsen zijn daar waar de toeschouwers het liefst zitten: recht achter de doelen en midden langs het veld.
Op 10 augustus 2019 stortte een deel van het dak van het AFAS Stadion in Alkmaar in. AZ wilde zo snel mogelijk weer beschikken over een nieuw dak en nam architectenbureau ZJA, Royal HaskoningDHV en IGG in de arm om gedurende het competitie-jaar 2020-2021 te kunnen spelen in een hersteld en vernieuwd stadion.
Het nieuwe dak berust op een volstrekt ander principe dan het vorige. Het oude, zelfdragende dak volgde een golvende lijn, ooit ingegeven door de verdeling van zitplaatsen in het stadion.
In het ontwerp van ZJA voor de vernieuwbouw van het dak wordt het gedragen door een reeks kraan-achtige constructies die buiten het stadion staan. Het nieuwe dak steekt verder het stadion in dan het oude, waardoor het meer bescherming biedt tegen regen en wind.
Voor het stadion hebben altijd ambitieuze plannen klaargelegen die voorzagen in vernieuwing en uitbreiding. AZ ziet een toekomst waarin ruimte zou zijn voor complementaire functies aan het stadion, zoals zalen, kantoren en een hotel. Kortom, een bestemming die om heel wat meer redenen te bezoeken is dan een voetbalwedstrijd.
Zo ver gaan de nu in uitvoering gebrachte plannen nog niet, maar de noodzaak een nieuw dak te overwegen is wel een ideale gelegenheid een grondige update van het stadion te realiseren. Om te beginnen komt het nieuwe dak tegemoet aan de wens om meer zitplaatsen onder te brengen, door een grotere hoogte en de extra bescherming tegen het weer, wat zitplaatsen dichter bij het veld mogelijk maakt.
De achterwand van de tribunes is ontworpen met gespannen kunststof-doeken, die bij de club horende beelden kunnen dragen. Meer supporters, deels dichter op het veld, meer expressieve aankleding, en zelfs de terugkeer van de mogelijkheid staanplaatsen aan te bieden, dat alles brengt meer sfeer in het stadion. Bovendien verdwijnen de vier lichtmasten en wordt de verlichting met een stelsel in de dakrand verzonken LEDlichten zowel voor spelers als supporters prettiger.
Van een afstand wordt de aanblik van het stadion van AZ door de nieuwe dakconstructie versterkt. De hoge witte rug van het reuzenspant van 175 meter aan de zuid-westzijde is van ver te zien en de karakteristieke, uit witte buizen opgetrokken kraan-armen voegen een krachtig en robuust element aan het uiterlijk toe. Het vernieuwde stadion ziet er groter en wat brutaler uit. Het is overduidelijk het huis van een zelfbewuste club die wil groeien.
Het nieuwe dak
Architect: ZJA
Opdrachtgever: AZ Alkmaar
Constructeur: Royal HaskoningDHV
Kostendeskundige: IGG
Project management: The Stadium Consultancy
Jaar: 2021
Project: #1109
Stadion
Architect: ZJA
Klant: AZ Alkmaar
Opdrachtgever ZJA: Midrecht
Klant: AZ
Jaar: 2006
Award
Winnaar: Publieksprijs het mooiste gebouw van de regio Alkmaar 2008.
Nominatie: Arie Kepplerprijs 2007
Project: #249
Voor Nederlanders is schaatsen niet alleen een sport; het is een gebeurtenis waar hun hart sneller van gaat kloppen. Schaatswedstrijden…
Voor automobilisten die de stad Den Haag naderen is het sinds de zomer van 2007 een vertrouwd baken: het golvende silhouet van het ADO…
