De Blauwe As
Het kanaal dat door Assen loopt had in de twintigste eeuw een industriële functie. De nieuwe toekomst ervan is die van Blauwe As, een ruime corridor van water waarlangs bewoners en bezoekers de stad en het landschap beleven, vanaf het land en vooral vanaf het water. Sluizen en bruggen worden vernieuwd of vervangen als onderdeel van de opwaardering van het kanaal. Om de vaarweg te herstellen was een nieuwe brug nodig die snel en makkelijk open kan om watersporters in de stad te verwelkomen. Deze brug, bij een van de belangrijkste kruispunten van de stad, moest een bekroning van de reeks bruggen over het kanaal worden. Een brug die niet alleen functioneel is, maar ook een blikvanger. Dat werd De Blauwe Klap, ontworpen door architectenbureau ZJA.
Een hedendaagse ophaalbrug
Slank en toch stevig, dat is het silhouet van de brug als je hem vanuit de verte ziet. Dichterbij gekomen vallen twee dingen op. Ten eerste de sobere en lichte vormgeving van wat toch enorme krachten en gewichten in bedwang houdt. En ten tweede de opvallende vormen van wat in lekentermen de armen met de contragewichten kan heten. In vaktermen heet zoiets de balanskist met balanspriem en dat geheel is hier gespleten in vieren, twee massieve balanskisten en erboven een gespleten balanspriem. Het lijken wel twee slanke vleugels. Rondom de brug is zo min mogelijk aandacht gevangen door verticale elementen, zodat de brug in volle glorie verschijnt als op een open plein.
Recht van voren, vanaf de weg, toont de brug zijn sterke en ingetogen gezicht. Vanaf het water gezien, van opzij, laat de Blauwe Klap de expressieve en speelse kant van het ontwerp zien.
Open en dicht
Als je toch moet wachten voor een brug die open gaat, dan is het goed als dat een opzienbarende en aantrekkelijke aanblik biedt. Dat is zo in het geval van de Blauwe Klap. Om te beginnen blijkt dat de fiets- en voetpaden een eigen dek hebben en er dus vier losse dekken de lucht in gaan, waartussen de hemel te zien is. Je kijkt naar iets loodzwaars dat gewichtloos lijkt. Dan is er het wonder van de hef-armen, zo vloeiend en elegant als ze zich oprichten. De onderdelen van het mechaniek vallen rondom het scharnier in elkaar en vormen eventjes een trots en uitbundig nuttig beeldhouwwerk, zomaar midden in Assen. Wie nu nog niet zijn ogen uitkijkt kan zich bij het wachten bezighouden met het lezen van het gedicht van de Assense dichter Lévi Weemoedt, dat op het rechtopstaande brugdek is geschilderd.
Om misverstanden te vermijden:
Dit is geen brug voor hoger opgeleiden
Een ieder mag er overheen
Mensen met scholing, mensen met geen
Mensen die rijk zijn of armoede lijden
Mensen die lopend zijn of rijden
De brug staat open voor iedereen
De omgeving
In het ontwerp van ZJA draait het niet alleen om het vernuft en de aanblik van de brug zelf. De hekken zijn zo vormgegeven dat ze verdwijnen als je er vanaf het water tegenaan kijkt, zo smal zijn de spijlen. Maar voor het verkeer dat de brug nadert werken dezelfde hekken als geleiders voor de aandacht, om helderheid over rijstroken en richting te versterken. Overdag heeft de brug een licht, zich trots en eigenzinnig boven de omgeving oprichtend uiterlijk. Na zonsondergang is de brug op straatniveau vanonder aangelicht en wordt er onder het brugdek een blauw schijnsel verspreid over het water, een combinatie die prettig en veilig is. Bij de aanlandingen van de brug is gezorgd voor extra ruimte, zodat zowel vanaf het land als vanaf het water een vrij zicht is en de manier waarop de Blauwe Klap zijn werk doet aan de Blauwe As optimaal kan worden beleefd.
Awards: Genomineerd voor de European Steel Bridge Awards 2016
Klant: Gemeente Assen
Opdrachtgever: Van Hattum en Blankevoort
Adviseurs: Royal HaskoningDHV en MEP:Vialis
Jaar: 2015
Project: #742
Foto's: Eric Bakker Fotografie
