Dubai Sports Central, Dubai

Aan de rand van de woestijn

In een deel van de wereld waar voetbal van oudsher een curiositeit is en de omstandigheden het te spelen een groot deel van het jaar ongunstig zijn, is de uitdaging een groot stadion te ontwerpen een bijzondere opdracht. Toen in 2014 de autoriteiten van Dubai een prijsvraag uitschreven ontwierp architectenbureau ZJA in samenwerking met Royal Haskoning DHV Dubai Sports Central, dat als een 21e eeuws woestijnfort, aan de rand van de stad de droom van een voetbalstadion laat landen in de realiteit van de metropool in een Golfstaat.

Multifunctioneel stadion

Een eigen verkeersknooppunt geeft toegang tot ondergrondse parkeergarages, en het complex heeft een eigen metrostation en is daardoor van alle kanten snel en comfortabel te bereiken. Dubai Sports Central ligt op een plateau, wat het majestueuze gebouw als een reusachtig juweel laat afsteken tegen de hemel. In Dubai moet een stadion veel meer te bieden hebben dan een thuis voor de supporters van de lokale club om levensvatbaar te zijn. Dubai Sport Central is gebaseerd op de visie die ZJA formuleerde onder de titel 'Het ideale stadion', waarin grote sportgebouwen worden gezien als dynamische en flexibele onderdelen van het stedelijk weefsel.

Door een stadion te ontwerpen in combinatie met commercieel vastgoed en in anticipatie op de toekomstige behoefte aan hotels, woningen en openbare gebouwen zoals scholen, bibliotheken en theaters, is het mogelijk een stadion te bouwen als een onderdeel van een flexibele en levende stad, op een robuuste economische basis. In dit ontwerp is dat terug te zien in de onderste ring, die bezoekers lokt met transparante gevels, winkels en bomen, en op tien zestig meter hoge torens ligt een brede tweede ring, die een wereld op zichzelf is.

Hangende tuinen

Uiteraard is het gebouw in de eerste plaats een state-of-the-art, eigentijds voetbalstadion met alle indoor- en outdoor-trainingsfaciliteiten, kleedkamers, sauna's en fysioruimtes. Het voldoet aan de internationale FIFA-normen. Maar het is ook een karavanserai, een fort met herbergen en tuinen, winkels en pleinen om mensen te ontmoeten, inclusief kantoren en appartementen. In de onderste ring zorgen de gebogen muren en bomen voor verkoeling in een luxueuze omgeving, die doet denken aan een souk. De tweede ring, rustend op tien torens, is zo breed dat er een grote diversiteit aan functies kan worden ondergebracht. Luxe hotels en appartementen, omringd door terrassen, tuinen en zwembaden, bieden een spectaculair uitzicht op de stad, de uitgestrektheid van de woestijn en de groene enclave die het speelveld, de tuinen en het winkelgebied op de begane grond vormt. In de toekomst kunnen de sportfuncties ook worden aangepast aan alternatief stedelijk gebruik, zoals in een park, een tuin of een plein. Vanuit een grote afstand lijkt dit stadion misschien op een recent gelande UFO, van dichtbij maakt het indruk als een prachtig stadion, vermomd als een eigentijdse versie van de mythische hangende tuinen, de ommuurde tuin van het paradijs in de woestijn.

Wonen, werken en ontspannen in een stadium

Natuurlijk is het gebouw allereerst een hedendaags uitgerust voetbalstadion met horeca-voorzieningen en alle indoor trainingsfaciliteiten, kleedkamers, sauna’s en fysio-ruimtes. Het voldoet aan de internationale FIFA standaarden. Maar het is ook een karavanserai, een fort met tuinen en herbergen, winkels en ontmoetingsplekken, ja met kantoren en appartementen. In de onderste ring zorgen gekromde muren en bomen voor verkoeling in een luxe, souk-achtige omgeving. De tweede ring die op de tien torens rust is zo breed dat er vele en flexibele toepassingen mogelijk zijn.

Luxe hotels en appartementen omringd door tuinen, terrassen en zwembaden geven een spectaculair uitzicht over de stad in de verte, de weidsheid van de woestijn en de groene enclave van speelveld, tuin en winkelgebied beneden. Ook de sportieve functies kunnen zich aanpassen aan alternatief en stedelijk gebruik, als park of tuin. Ook al heeft dit stadion vanuit de verte iets weg van een gelande ufo, het is een als sportstadion vermomde hedendaagse versie van de mythische hangende tuinen, de ommuurde paradijselijke tuin in de woestijn.

Aanvulling op de stad

Benaderd vanuit de woestijn lijkt het stadion een besloten wereld, maar wie er vanuit de stad terecht komt, met auto of de metro ziet dat het aansluit op de stad, ja een verdichting en verlevendiging van het stedelijk weefsel is. Het is een 24/7 actieve omgeving waar gewoond, gewinkeld en gewerkt wordt, en ook buiten de sportieve programmering op het veld, mensen samenkomen om te recreëren, de sportschool te bezoeken en wat te eten. Om dat te kunnen zijn voldoet het gebouw aan de hoogste eisen wat betreft toegankelijkheid, comfortabel klimaat en verblijfskwaliteit.

De vormentaal uit de Midden-Oosterse traditie, de functionaliteit van een hedendaags topstadion en de luxe van een 21e eeuwse winkel en woonomgeving versmelten hier inzet ontwerp van ZJA tot een nieuw en toekomstgericht deel van de stad, waar de ervaringen van binnen en buiten, publiek en privé, vloeiend in elkaar overgaan.